به نقل از «خرداد»

تبعات «الکل» بر تغییر کارکرد مغز چگونه است؟

تاریخ انتشار: ۱۸ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۱۷۸۰۷۰

ایسنا نوشت: عضو هیئت علمی دانشکده علوم رفتاری و سلامت روان با اشاره به آثار روانی مصرف مشروبات الکلی و تاثیر آن در تغییر کارکرد مغز و سیستم عصبی، بر اهمیت ابعاد پیشگیری و جلوگیری از شکل‌گیری تقاضا و مصرف الکل، تاکید کرد.

دکتر محسن روشن‌پژوه با اشاره به اینکه تاثیرات مصرف الکل بر ابعاد مختلف سلامت از اهمیت بالایی برخوردار است، گفت: الکل علاوه بر آثار زیان‌بار بر سلامت جسمانی می‌تواند تاثیرات مهمی بر سلامت روان افراد داشته باشد که به دنبال تاثیر در این بخش بروز تغییر در رفتارهای اجتماعی هم دور از انتظار نیست.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی افزود: نتایج برخی پژوهش‌ها در گذشته، در کنار اخبار و اطلاعاتی که اخیرا با گستردگی بیشتری منتشر شده‌ است نشان می‌دهد که مصرف الکل در کشور ما موضوع مهمی است که باید با جدیت بیشتری به آن پرداخت؛ چراکه هم تاثیر فراوانی بر سلامت افراد دارد و هم بار سنگینی را بر دوش جامعه در ابعاد مختلف وارد می‌آورد؛ موضوعی که ضرورت آن سال‌ها پیش نیز مطرح شده بود.

او تاکید کرد: مصرف الکل علاوه بر تاثیر بر وضعیت سلامت جسمانی اعم از عملکرد دستگاه‌های قلب و عروق، گوارش، کبد، پانکراس، سیستم ایمنی و... تاثیر معنی‌داری بر کارکرد مغز و سیستم عصبی انسان دارد که می‌تواند بر سلامت روان و به تبع آن بر وضعیت روانی اجتماعی فرد تاثیر بگذارد و علاوه بر بروز مشکلات فردی ابعاد اجتماعی نیز به خود بگیرد.

وی درباره تاثیر مصرف الکل بر سلامت روان، توضیح داد: در ادبیات روانپزشکی هر ماده‌ای که کارکرد مغز و سیستم عصبی را تغییر دهد، می‌تواند بر سلامت روان هم موثر باشد که الکل یکی از مهمترین این مواد است، عملکرد مغز را تغییر داده و سبب ایجاد اختلالات گسترده‌ای در سلامت روان و رفتار افراد می‌شود.

روشن‌پژوه با اشاره به اینکه تاثیر مصرف الکل در کوتاه مدت و بلند مدت متفاوت است،‌ اظهار کرد: مثل مصرف سایر مواد، افراد با مصرف الکل در کوتاه مدت، ممکن است احساس آرام‌بخشی گذرایی را تجربه کنند و به انتظاراتی که به آن دلیل الکل (یا سایر مواد) را مصرف کرده‌اند، دست یابند ولی در همان حین مصرف علاوه بر این احساسات تا حدی دلخواه، مشکلاتی نیز بروز پیدا می‌کند.

وی افزود: عدم تعادل، سرگیجه، تاری دید، از دست دادن قدرت تشخیص مکان و زمان و همچنین از دست دادن کنترل بر رفتار و هیجانات، بروز رفتار تهاجمی، نادیده گرفتن مبانی اخلاقی و عرفی، اختلال در قضاوت و ارزیابی واقعیت که در یک طیف خفیف تا شدید خود را نشان می‌دهند از جمله این عوارض است. پس از مصرف تجربی و به دنبال تکرار مصرف، بدن به مرور به الکل تحمل پیدا می‌کند؛ یعنی با همان میزان مصرف اولیه نه تنها به انتظاراتش نمی‌رسد، بلکه برای دستیابی به آن انتظارات باید مصرف را افزایش دهند و با افزایش مصرف مشکلات نیز افزایش می‌یابند و به تدریج قادر به کنترل مصرف خود نیست و به یک رفتار اجباری بدل می‌شود که علیرغم بروز مشکلات فراوان مجبور است آن را ادامه دهد.

وی با اشاره به اینکه در واقع این اتفاقات حاصل تاثیر الکل بر بخش‌های مختلف مغز است، اظهار کرد: این اتفاقات نقشی در هیجانات، شناخت، ادراک، قدرت مهار، قضاوت و... برعهده دارند؛ به عبارتی تمام این عملکردها تحت تاثیر الکل تغییر پیدا می‌کند؛ خلق بالا یا گاهی پایین می‌آید، گاهی اوقات هم برخی با مصرف الکل ممکن است تغییرات خلقی مانند احساس افسردگی، بغض، گریه و رفتارهای متفاوتی تجربه کنند، توجه، تمرکز، ادراک تغییر می‌کند، تفکر، قضاوت تغییر و به نوعی مختل می‌شود که ترکیب همه اینها با هم سبب بروز رفتارهای نامناسب و نامتناسب در افراد می‌شود.

این روانپزشک، افزود: تاثیرات ناشی از مصرف الکل با افزایش میزان مصرف، بیشتر می‌شود تا حدی که ممکن است ایجاد مسمومیت و حتی مرگ کند. این مسمومیت باعث کاهش سطح هوشیاری شده و فرد توان شناسایی جهت‌یابی را از دست می‌دهد، ممکن است در شناسایی زمان و مکان دچار مشکل شود و حتی ممکن است رفتارهای خطرناک تهاجمی هم از خود نشان دهد که برای خود و اطرافیانش آسیب‌زا باشد.

وی در ادامه تاکید کرد: به عنوان مثال ممکن است به دنبال بروز تاری دید ناشی از مصرف الکل دچار حوادث و سوانح رانندگی شود که آمار جهانی هم نشان می‌دهد تعداد بالایی از تصادفات سنگین تحت تاثیر مصرف الکل بوده است. این حالت ممکن است سبب بروز آسیب در محل کار نیز شود.

وی با بیان اینکه برخی به دنبال مصرف الکل دچار اختلالات ادراکی می‌شوند، تصریح کرد: بروز توهمات بینایی مانند دیدن کاذب حشرات و موجودات چندش‌آور نیز جزئی از این اختلالات است. بروز اختلالات خواب و اختلالات جنسی نیز از دیگر تاثیرات مصرف الکل است که به وضوح فرد را در رفتارهای پیرامونی خود دچار مشکل می‌کند و به مرور گسترش می‌یابد.

روشن‌پژوه تاکید کرد: دلایل افراد برای مصرف الکل طبق خود اظهاری‌هایی که می‌کنند متفاوت است؛ برخی می‌گویند که دنبال حالِ خوب بوده‌اند و برای کاهش درد و رنجی که در زندگی تحمل می‌کنند مصرف می‌کنند، برخی دیگر هم می‌گویند به دنبال تفریح و خوش‌گذرانی هستند که البته باید بدانیم که اینها دلایل قطعی و واقعی مصرف نیستند، بلکه دلایل ابرازی افراد هستند.

وی افزود: زمانی که تجربه اولین مصرف شکل می‌گیرد تاثیر مستقیمی بر سیستم پاداش و فرآیندهای ذهنی فرد خواهد داشت که تعادل نظام ارزشی و پاداش مغزی او را برهم می‌زند. فرد به تدریج برای رسیدن به انتظارات اولیه که مصرف را به خاطر آن شروع کرده است، مجبور است که میزان مصرف را افزایش دهد چون بدن نسبت به تاثیرات اولیه مصرف الکل به نوعی به سازگاری رسیده است. به موازات این تغییرات، موضوعات دیگر زندگی که باید در وی ایجاد تعادل، آرامش و احساس لذت کند، تحت تاثیر این به هم ریختگی نظام ارزشی و پاداشی بی‌ارزش و تعاملات مرتبط با آنها کاهش می‌یابد؛ به عنوان مثال فرد دیگر از ارتباط با خانواده، همسر، موفقیت در کار، تحصیل و ... راضی نمی‌شود و تمام فکر و اشتغال ذهنی‌اش می‌شود مصرف الکل.

وی با اشاره به اینکه به دنبال افزایش مصرف الکل روند بروز مشکلات در بعد جسمانی و روانی آغاز می‌شود، اظهار کرد: همین سبب دور شدن فرد از موقعیت خانوادگی و اجتماعی‌اش می‌شود و رفتارش هم از کنترل خارج می‌شود که دیگر می‌توان اسم اعتیاد به الکل را برای آن به کار برد که درمان سختی دارد و هرچه زودتر فرایند کاهش مصرف و درمان را آغاز کنیم کار برای کنترل عوارض هم راحت‌تر است.

این متخصص اعصاب و روان با تاکید بر اهمیت ابعاد پیشگیری و جلوگیری از شکل‌گیری تقاضا و مصرف الکل، بیان کرد: اگر سعی کنیم جوانان کمتر به سمت مصرف الکل بروند بهتر می‌توانیم شیوع مصرف الکل و آثار روانی و اجتماعی آن را کنترل کنیم.

وی با اشاره به افزایش آمار مسمومیت و مرگ و میر ناشی از مصرف مشروبات الکلی حاوی متانول طی مدت اخیر، گفت: مصرف این نوع از الکل افراد را با مشکلات مهمی از جمله نابینایی، اختلال عملکرد کلیه و در نهایت مرگ مواجه می‌کند و در واقع آثار روانی مصرف این نوع از مشروبات الکلی در افرادی که پس از مصرف زنده می‌مانند و مجبور به دست و پنجه نرم کردن با بیماری‌ها و عوارض شدید آن می‌شوند بسیار زیاد است.

عضو هیئت علمی دانشکده علوم رفتاری و سلامت روان (انستیتو روانپزشکی تهران) در خاتمه، تاکید کرد: باید این واقعیت را بپذیریم که عوامل خطر و زمینه ساز مصرف الکل و ابتلا به اختلال مصرف الکل در کشور وجود دارند و انکار نکنیم که تقاضای مصرف در جامعه نیز قابل توجه است. بخشی از این عوامل به افراد، سبک زندگی فردی، میزان دانش و آگاهی مهارت‌های فردی آنان باز می‌گردد و بخش مهم دیگری نیز به شرایط محیطی _ اجتماعی وابسته‌اند که اتفاقا تاثیرات مهم و قدرتمندی بر سبک زندگی و مولفه‌های فردی آنان می گذارد. از این رو باید با اتخاذ تدابیر درست، سیاست‌های واقع گرایانه و مبتنی بر شواهد علمی در راستای کاهش تقاضا، کنترل و کاهش مصرف الکل، درمان افراد مبتلا و نیز بار زیان آن را در جامعه کاهش داد.

منبع: خرداد

کلیدواژه: مشروبات الکلی مسمومیت الکلی بر سلامت روان مصرف الکل کارکرد مغز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khordad.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خرداد» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۱۷۸۰۷۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

خواص قهوه + تاثیر بر لاغری و عوارض مصرف بیش از حد

قهوه یکی از محبوب‌ترین نوشیدنی‌های سراسر جهان به شمار می‌رود که خواص متعددی برای سلامتی به همراه دارد، اما در عین حال استفاده بیش از اندازه این نوشیدنی می‌تواند عوارضی از جمله افزایش فشار خون، سردرد، اضطراب، خستگی، سرگیجه، سوزش معده و لرزش عضلات را متوجه افراد کند.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، قهوه به عنوان یک نوشیدنی در بسیاری از نقاط دنیا مورد مصرف قرار می‌گیرد که از دانه‌های قهوه تهیه می‌شود و انواع مختلف دارد، حاوی مواد معدنی و سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها است؛ مهمترین ماده مؤثر در قهوه کافئین است، کافئین موجود در قهوه بلافاصله پس از نوشیدن جذب بدن و وارد گردش خون می‌شود و بر سیستم اعصاب مرکزی اثر می‌گذارد.

در واقع کافئین ابتدا عامل ایجاد آدنوزین که حامل احساس خستگی و خواب‌آلودگی است را از کار می‌اندازد و سپس بر عامل تولید نوراپی نفرین و دوپامین اثر می‌کند و تولید آن‌ها را افزایش می‌دهد؛ مزایای قهوه برای بسیاری از افراد در سنین مختلف به اثبات رسیده است و به دلیل خواص متعددی که برای سلامتی دارد، انگیزه افراد برای استفاده از این نوشیدنی محبوب را افزایش می‌دهد.

مزایای مصرف قهوه

از جمله مزایای مصرف قهوه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

افزایش سطح انرژی و کاهش خواب آلودگی کمک به افزایش فعالیت‌های فیزیکی و جلوگیری از بی حالی و کرختی در طول روز کاهش توده چربی بدن و کمک به افزایش سوخت و ساز و در نتیجه لاغری کاهش ریسک ابتلاء به بیماری‌های کبدی مانند کبد چرب کمک به کنترل بیماران دیابتی به ویژه دیابت نوع ۲ کاهش ریسک ابتلاء به زوال عقل و آلزایمر کاهش ریسک ابتلاء به بیماری پارکینسون افزایش قدرت باروری در مردان بهبود سلامت پوست به دلیل خواص ضد التهابی و ضد پیری بهبود سلامت قلب با کاهش فشارخون افزایش تنوع میکروبیوم‌های معده و روده و کمک به فرآیند هضم غذاها و بهبود سلامت گوارشی افراد کاهش ریسک ابتلاء به سنگ کیسه صفرا با پیشگیری از عوامل ابتلاء به این بیماری (اگر مبتلا به سنگ کیسه صفرا هستید، از نوشیدن قهوه اجتناب کنید) حاوی آنتی‌اکسیدان‌های زیاد و کمک به درمان سلول‌های آسیب دیده پیشگیری از رشد سلول‌های سرطانی و کاهش التهاب‌ها در بدن که عامل انواع بیماری‌های خود ایمنی هستند کمک به پیشگیری و درمان افسردگی

تأثیر قهوه بر لاغری و کمک به تناسب اندام

کافئین به تناسب اندام هم کمک می‌کند، چون با یاری رساندن به روده و ایجاد تغییرات در ذخایر چربی، ریسک ابتلاء به مشکلات مختلفی که به اضافه‌وزن مربوط می‌شوند مانند مشکلات قلبی را کاهش می‌دهد، پژوهشگران دریافته‌اند افرادی که مقادیر بیشتری از قهوه را به صورت مداوم مصرف می‌کنند، به خصوص در میان آقایان، سطوح چربی کمتری در بدن خود دارند.

پژوهشگران متوجه این نکته هم شده‌اند که میان مصرف قهوه و میزان فعالیت‌های ورزشی، ارتباطی مستقیم وجود دارد، زنانی که در روز یک یا دو لیوان قهوه می‌نوشند، ۱۷ درصد شانس بیشتر برای رسیدن به سطح فعالیت‌های فیزیکی پیشنهادی در روز برای سلامتی خود را دارند.

به طور کلی، قهوه علاوه بر تحریک سوزاندن چربی، باعث کاهش اشتها می‌شود و در نتیجه باعث کاهش میزان کالری مصرفی در طول روز خواهد شد، نتایج تحقیقات موجود نشان می‌دهند که نوشیدن منظم قهوه سبب افزایش قابل ملاحظه در متابولیسم بدن و در نتیجه، تقویت چربی سوزی می‌شود.

تأثیر قهوه بر بیماری آلزایمر و پارکینسون

بیماری آلزایمر، که به عنوان بیماری قدیمی شناخته می‌شود، بر سالمندان بالای ۶۵ سال تأثیر می‌گذارد و عامل اصلی زوال عقل است، همچنین شایع‌ترین بیماری اعصاب در سراسر جهان است که به تدریج افراد مبتلا به آلزایمر مهارت‌های حافظه خود را از دست می‌دهند؛ بسیاری از مطالعات نشان می‌دهند که مصرف کنندگان قهوه می‌توانند بیش از ۶۵ درصد شانس ابتلاء به بیماری آلزایمر را کاهش دهند.

بعد از بیماری آلزایمر، پارکینسون دومین بیماری عصبی شایع است که هنوز هیچ درمان شناخته شده‌ای برای این بیماری وجود ندارد، این بیماری در زمانی ایجاد می‌شود که نورون‌ها، دوپامین را در مغز مرده تولید می‌کنند، در افرادی که قهوه می‌نوشند حدود ۳۲ تا ۶۰ درصد این احتمال کاهش می‌یابد و می‌توان اعتقاد داشت این موضوع به این دلیل است که کافئین دارای اثر مثبت روی انتقال دهنده‌های عصبی دوپامین است.

فواید نوشیدن قهوه برای کبد

خواص قهوه تلخ برای کبد هم قابل‌توجه است، این موضوع درباره افرادی صدق می‌کند که روزانه چهار فنجان یا بیشتر قهوه می‌نوشند؛ مصرف این میزان و بهره‌گیری از فواید قهوه تلخ می‌تواند خطر ابتلاء به بیماری‌های کبدی را کاهش دهد، حتی نوشیدن قهوه بدون کافئین هم می‌تواند باعث کاهش سطح آنزیم‌ها را در کبد شود.

محققان ایتالیایی در تحقیقات مختلف متوجه شده‌اند خطر ابتلاء به سرطان کبد هم در بعضی از مصرف‌کنندگان قهوه به شکل چشم‌گیری کاهش پیدا کرده است، افرادی که روزانه سه فنجان یا بیشتر قهوه می‌نوشند، می‌توانند خطر ابتلاء به سرطان کبد را تا ۵۰ درصد یا حتی بیشتر، کاهش دهند.

قهوه از کرم خوردگی و پوسیدگی دندان جلوگیری می‌کند

کرم خوردگی نوعی بیماری دندانی است و مطالعات انجام شده نشان می‌دهد که قهوه می‌تواند به جلوگیری از کرم خوردگی کمک کند.

عوارض نوشیدن بیش از حد قهوه

از جمله عوارض نوشیدن بیش از حد قهوه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

افزایش فشار خون سردرد اضطراب خستگی سرگیجه سوزش معده لرزش عضلات بی‌خوابی (دشواری در به خواب رفتن یا کسب خواب کافی) تپش قلب یا ریتم غیر عادی ضربان قلب تکرر ادرار کم‌آبی پوکی استخوان بیشتر در دوران پس از یائسگی (اگر رژیم غذایی حاوی کلسیم کافی نباشد) افزایش سطح کلسترول خون (ناشی از قهوه فیلتر و جوشانده‌نشده) تأثیر قهوه بر افزایش اضطراب

کافئین به افزایش سطح هشیاری شهرت دارد و برای اینکه قادر به چنین کاری باشد، اثرات «آدنوزین» را در بدن خنثی می‌کند، از سوی دیگر کافئین به آزادسازی «آدرنالین» کمک می‌کند که افزایش انرژی را به همراه می‌آورد، هنگامی که قهوه را در مقادیر بالا مصرف می‌کنید، این اثرات شکلی برجسته‌تر به خود می‌گیرد و منجر به بروز حس تشویش و اضطراب می‌شوند.

در واقع «اختلال اضطراب ناشی از کافئین» یکی از چهار سندرم مرتبط به کافئین است که از سوی اتحادیه روان‌شناسان آمریکا به رسمیت شناخته شده است، در گزارش‌ها آمده که مصرف یک هزار میلی‌گرم کافئین یا بیشتر در روز می‌تواند به شکل‌گیری حس اضطراب و بی‌قراری در بیشتر افراد شود، اما برای افراد حساس به کافئین، این اتفاق حتی با مصرف مقادیر بسیار کمتر هم رخ می‌دهد؛ بنابراین اگر به صورت مداوم احساس تشویش، بی‌قراری و اضطراب دارید، میزان مصرف کافئین خود را بررسی کنید و در صورت نیاز از آن بکاهید.

کد خبر 750229